eIDAS - ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe

Cad is eIDAS ann?

Seasann eIDAS do Sheirbhísí ríomhaitheantais, fíordheimhnithe agus iontaoibhe. Le Rialachán eIDAS, bunaíodh an creat chun a áirithiú go mbeidh idirghníomhaíochtaí leictreonacha idir gnólachtaí níos sábháilte, níos tapúla agus níos éifeachtúla, is cuma cén tír Eorpach ina dtarlaíonn siad. Is Rialachán Eorpach é a chruthaigh creat aonair amháin le haghaidh ríomh-shainaitheantas (eID) agus seirbhísí iontaoibhe, rud a fhágann go bhfuil sé níos simplí seirbhísí a sholáthar ar fud an Aontais Eorpaigh.

Chuir eIDAS idir-inoibritheacht chun cinn ar fud 27 mBallstát an Aontais, rud a chinntigh go dtabharfadh tíortha aitheantas frithpháirteach do scéimeanna ríomh-shainaitheantais a chéile ar tugadh fógra ina leith. Áirithítear leis freisin gur féidir glacadh leis na seirbhísí iontaoibhe a sholáthraíonn soláthraithe seirbhíse a chomhlíonann na ceanglais sa Rialachán mar fhianaise in imeachtaí dlíthiúla.

Le Rialachán eIDAS, méadaíodh leibhéal slándála na n-idirbheart do ghnólachtaí agus cuirtear go leor tairbhí eile ar fáil, lena n-áirítear:

• lúide an t-ualach riaracháin a bhaineann le ríomh-idirbhearta le gnólachtaí eile, le custaiméirí eile agus le riaracháin phoiblí eile;
• próisis ghnó níos éifeachtúla;
• laghdú suntasach ar chostais agus méadú ar bhrabúis;
• idirbhearta leictreonacha níos sábháilte as a dtiocfaidh muinín mhéadaithe tomhaltóirí agus bonn tomhaltóirí féideartha níos mó.

eIDAS agus gnólachtaí

Is féidir le ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe a thabhairt isteach i do ghnó sraith buntáistí a ghiniúint do do chuideachta. Is féidir na tairbhí sin a ghrúpáil i dtrí phríomhréimse:

1. taithí úsáideora níos fearr: seirbhís réidh agus seachadadh táirgí a chinntiú. Tá sé riachtanach muinín custaiméirí a fháil d'aon ghnó agus cuireann sé le sástacht chustaiméirí a mhéadú trí iarrachtaí a dhíriú ar chaidreamh a bhunú leo.
2. slándáil agus dliteanas méadaithe: áirithítear le Rialachán eIDAS dearbhú níos fearr idir páirtithe a bhuí le réitigh shlána agus deimhneacht dhlíthiúil.
3. gnóthachain éifeachtúlachta níos fearr: trí thimthriallta próisis laghdaithe, uathoibriú ar mhórscála, cur i gcrích tascanna simplithe agus níos tapúla agus laghdú foriomlán ar chostais agus cáilíocht táirgí, seirbhísí agus tacaíochta á gcoinneáil ag an am céanna.

Is féidir le gnólachtaí móra agus beaga réitigh eIDAS a úsáid in idirbhearta gnólacht le gnólacht agus gnólacht le tomhaltóir araon. Tugann eIDAS deis do ghnólachtaí seiceálacha níos láidre a dhéanamh ar chéannacht custaiméirí agus cuideachtaí eile.

Tá sé seo úsáideach go háirithe agus earraí srianta á dtrádáil, amhail alcól, le haghaidh idirbhearta ardluacha, amhail saothar ealaíne a dhíol, agus méideanna móra airgid a aistriú. Ina theannta sin, cuireann sé ar chumas gnólachtaí a mbonn custaiméirí a leathnú, rud a thugann aitheantas iontaofa do chustaiméirí agus do ghnólachtaí i dtíortha eile san Aontas.

Cuidíonn réitigh eIDAS freisin le gnólachtaí idirbhearta trasteorann a dhéanamh. Faoi Rialachán eIDAS, beidh ar thíortha uile an Aontais aitheantas a thabhairt do scéimeanna ríomh-shainaitheantais eachtracha ar tugadh fógra ina leith don Choimisiún Eorpach agus tá go leor acu i mbun an méid sin a chur chun feidhme cheana féin. Féadfaidh na Ballstáit fógra a thabhairt freisin faoina gcórais náisiúnta ríomh-shainaitheantais ach féadfaidh siad a roghnú gan na córais sin a oscailt don earnáil phríobháideach, cé go moltar dóibh é sin a dhéanamh.

Faigh amach an bhfuil fógra tugtha faoi chóras ríomh-shainaitheantais i do thír féin.

Tacaíonn seirbhísí iontaoibhe faoi Rialachán eIDAS le gnólachtaí freisin.

• Ríomhshíniú (ríomhshíniú): comhaontú duine le hinneachar doiciméid nó tacair sonraí a chur in iúl i bhformáid leictreonach. Tá an éifeacht dhlíthiúil chéanna ag ríomhshínithe cáilithe agus atá ag sínithe lámhscríofa.
• Ríomhshéala (ríomhshéala): cosúil ina fheidhm leis an stampa gnó traidisiúnta. Is féidir é a chur i bhfeidhm ar dhoiciméad leictreonach chun tionscnamh agus sláine doiciméid a ráthú.
• Ríomhthaampa Ama (eTimestamp): doiciméad leictreonach, amhail ordú ceannaigh, a nascadh le tráth áirithe, lena soláthraítear fianaise go raibh an doiciméad ann an tráth sin.
• Deimhnithe Fíordheimhniúcháin Suíomh Gréasáin (WACanna): deimhnithe leictreonacha a chruthaíonn do chustaiméirí go bhfuil do shuíomh Gréasáin iontaofa agus iontaofa. Cinntíonn siad go bhfuil an suíomh gréasáin nasctha leis an duine a n-eisítear an deimhniú dó. Cuidíonn siad freisin le fioscaireacht sonraí a sheachaint.
• Ríomhsheirbhís Seachadta Chláraithe (ríomhsheachadadh): Ligeann sé don úsáideoir sonraí a sheoladh go leictreonach. Soláthraíonn sé cruthúnas gur seoladh agus gur seachadadh an doiciméad agus cosnaíonn sé do chuideachta ar an mbaol caillteanais, gadaíochta, damáiste nó athruithe neamhúdaraithe.

Tá tús curtha ag an earnáil phríobháideach cheana féin le leas a bhaint astu sin in earnálacha éagsúla, amhail úsáid ríomhshínithe in earnálacha na seirbhísí gairmiúla agus na seirbhísí airgeadais.

Earnáil na seirbhísí airgeadais

Tá earnáil na seirbhísí airgeadais ar cheann de na tairbhithe féideartha is mó a bhaineann le ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe toisc gur féidir leo deiseanna suntasacha gnó agus seirbhísí feabhsaithe a chumasú thar theorainneacha.

Tá sainaithint, fíordheimhniú agus daingniú idirbheart in earnáil na seirbhísí airgeadais ag éirí an-digiteach chun oiriúnú d’éileamh méadaithe ar sheirbhísí ar líne ó chustaiméirí agus chun déileáil le hoibleagáidí comhlíontachta níos troime.

Cuirfidh ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe ar chumas cuideachtaí deiseanna ionduchtaithe ar nós 'Know Your Customer' a ghiaráil. Is é Know Your Customer an próiseas chun céannacht na gcliant (nó na gcliant ionchasach) a aithint agus a fhíorú. Déanann cuideachtaí é chun measúnú a dhéanamh ar na rioscaí a d’fhéadfadh a bheith ag baint le caidreamh gnó, amhail gníomhaíochtaí sciúrtha airgid. A bhuí le réitigh eIDAS, amhail eID ar tugadh fógra ina leith, is próiseas é is féidir a dhéanamh beagnach go hiomlán ar líne. Trí na próisis sin a dhigitiú, beidh gnólachtaí in ann díriú níos lú ar bharrfheabhsú oibríochtúil agus níos mó ar chaidrimh a thógáil lena gcliaint.

Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí d’úsáid ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe in earnáil na seirbhísí airgeadais:

• ríomh-shainaitheantas le haghaidh
  • fíorú iontaofa ar chéannacht cliaint agus comhlíonadh na gceanglas maidir le Know Your Customer agus frithsciúradh airgid
  • oscailt cuntas nua seirbhísí bainc agus airgeadais le cliaint i dtíortha eile a éascú trí chian-sainaithint iontaofa agus rochtain ar chuntais a úsáid
• Ríomhshíniú chun conarthaí seirbhíse airgeadais le cliaint a shíniú go cianda
• ríomhsheirbhís seachadta chláraithe chun doiciméid thábhachtacha amhail comhaontuithe conarthacha a mhalartú go tapa agus go slán

Grafaic faisnéise: ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe in earnáil na seirbhísí airgeadais (pdf)

Earnáil mhiondíola ar líne

Tá claochlú mór ag teacht ar an miondíol ar líne chun dul in oiriúint do rabharta an digitithe. Ní mór do ghnólachtaí teicneolaíocht a úsáid chun réitigh chruthaitheacha a fhorbairt chun custaiméirí a mhealladh. Is féidir é sin a dhéanamh trí eispéireas níos fearr ar líne a chur ar fáil agus trí mhuinín a bhunú sa chaidreamh idir gnólachtaí agus tomhaltóirí.

Tá tábhacht ar leith ag baint le ríomh-idirbhearta slána le haghaidh gnó a dhéantar ar líne. Tá sé ríthábhachtach réitigh iontaofa a úsáid le haghaidh ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe. Le Rialachán eIDAS, cuirtear creat dlíthiúil cuimsitheach ar fáil chun iontaofacht den sórt sin a áirithiú, chomh maith le bailíocht dhlíthiúil agus deimhneacht dhlíthiúil ar fud an Aontais.

Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí d’úsáid ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe san earnáil miondíola ar líne:

• eID le haghaidh seiceálacha sainaitheantais níos láidre ar chustaiméirí a cheannaíonn earraí srianta (e.g. alcól) nó earraí ardluacha (e.g. saothair ealaíne)
• Ríomhshínithe agus ríomhstampaí ama chun costais a laghdú trí phróisis níos cuíchóirithe agus chun rianú doiciméad a fheabhsú
• deimhnithe cáilithe fíordheimhnithe suíomhanna gréasáin chun muinín tomhaltóirí as suíomhanna gréasáin miondíola ar líne a mhéadú agus chun fioscaireacht sonraí a sheachaint

Earnáil an iompair

In earnáil an iompair, is féidir le réitigh theicneolaíocha, lena n-áirítear ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe go háirithe, cuidiú le próiseas gnó slán gan uaim a chosaint lena gcuirfear deireadh le haon chéimeanna iomarcacha.

Le ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe, áirithítear sreabhadh rianúil, slán, gan pháipéar doiciméad idir seoltóirí, iompróirí, soláthróirí agus glacadóirí, rud atá fíorthábhachtach chun go dtiocfaidh orduithe in am agus chun moilleanna mar gheall ar ualaí riaracháin a sheachaint.

Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí d’úsáid ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe in earnáil an iompair:

• Is féidir ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe a úsáid chun céannacht an chustaiméara a chruthú, chun logáil isteach slán sa tseirbhís a sholáthar agus chun díghlasáil cianfheithicle ag custaiméir a chumasú
• ríomhsheirbhís seachadta chláraithe chun doiciméid chonarthacha a mhalartú go tapa agus go slán
• ríomhstampaí ama chun aird a tharraingt ar chuntasacht má tharlaíonn moilleanna nuair a bhíonn iompróirí éagsúla i gceist
• Ríomhshéalaí maidir le doiciméadacht thábhachtach amhail conarthaí iompair lena gcruthaítear a dtionscnamh agus a sláine, agus an spleáchas ar dhoiciméid pháipéarbhunaithe á laghdú ag an am céanna

Grafaic faisnéise: ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe san earnáil iompair (pdf)

Earnáil na seirbhísí gairmiúla

Is féidir le seirbhísí gairmiúla, lena n-áirítear dlíodóirí, nótairí, ailtirí agus cuntasóirí, i measc seirbhísí eile, tairbhe a bhaint as ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe trí dhigitiú a bpróiseas gnó. Ina n-idirghníomhú le gnólachtaí agus custaiméirí eile, braitheann seirbhísí gairmiúla go mór ar mhuinín idir na páirtithe éagsúla lena mbaineann.

Le húsáid ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe amhail ríomhshéalaí, ríomhshínithe agus ríomhstampaí ama, déantar nósanna imeachta foirmiúla a thógann go leor ama a shimpliú do ghnólachtaí.

Le ríomh-shainaitheantas, is féidir le seirbhísí gairmiúla leas a bhaint as deiseanna ionduchtaithe amhail ‘Bíodh aithne agat ar do Chustaiméir’ a dhéanamh, mar a thuairiscítear thuas. 

Le digitiú na hearnála trí úsáid a bhaint as ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe, laghdófar an spleáchas ar dhoiciméid pháipéarbhunaithe agus, ag an am céanna, coinneofar bailíocht agus slándáil na ndoiciméad atá á gcomhroinnt.

Áirítear an méid seo a leanas ar shamplaí d’úsáid ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe in earnáil na seirbhísí gairmiúla:

• eID le haghaidh fíorú iontaofa ar chéannacht na gcliant chun caidreamh conarthach a bhunú agus chun riachtanais Know Your Customer a chomhlíonadh
• Ligeann eSignature agus eTimestamp do dhlíodóirí comhaontuithe conarthacha digiteacha gan pháipéar a dhéanamh atá ceangailteach ó thaobh dlí de
• is féidir le haistritheoirí faoi mhionn eSeal a úsáid chun bailíocht na ndoiciméad aistrithe a dheimhniú.
• Ligeann ríomhsheirbhís seachadta chláraithe d'aon ghairmí doiciméid thábhachtacha a sheoladh a laghdaíonn an baol caillteanais, gadaíochta, damáiste nó athruithe

Grafaic faisnéise: ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe in earnáil na seirbhísí gairmiúla (pdf)

Buntáistí a bhaineann le ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe

Grafaic faisnéise: Na buntáistí a bhaineann le ríomh-shainaitheantas agus seirbhísí iontaoibhe a ionchorprú i do ghnó (pdf)

Treoirleabhar eIDAS do ghnólachtaí

Tá treoirleabhar in-íoslódáilte ar fáil chun cabhrú le gnólachtaí réitigh eID agus seirbhísí iontaoibhe a thuiscint agus a ionchorprú ina n-oibríochtaí gnó laethúla.

Tá sé deartha mar threoir mhearthagartha maidir le príomhfhaisnéis faoi ríomh-shainaitheantas agus réitigh seirbhísí iontaoibhe agus na deiseanna is féidir leo a chur ar fáil do ghnólachtaí Eorpacha.

Íoslódáil an treoirleabhar (pdf)

Seicliosta eIDAS do ghnólachtaí

Tá seicliosta in-íoslódáilte ar fáil chun cabhrú le gnólachtaí na réitigh iomchuí ríomh-shainaitheantais agus seirbhísí iontaoibhe a roghnú dá ngnó. Cuideoidh sé leis an úsáideoir tuiscint a fháil ar na príomhchritéir nach mór a chur san áireamh agus meastóireacht á déanamh ar eID agus ar réitigh seirbhísí iontaoibhe, de réir a riachtanas gnó trí shraith ceisteanna/seiceálacha.

Tá an seicliosta seo dírithe ar na gnólachtaí sin atá ag iarraidh eID agus seirbhísí iontaoibhe a ionchorprú ina ngnó.

Íoslódáil an seicliosta (pdf)

Glac páirt sa phlé

Saincheisteanna a bhaineann le eIDAS a phlé le heagraíochtaí eile agus le gnólachtaí atá ar aon intinn leo i bhFaireachlann eIDAS.

Is pobal fíorúil páirtithe leasmhara í Faireachlann eIDAS a phléann saincheisteanna a bhaineann le glacadh réiteach eIDAS chun cuidiú le húsáid ríomh-shainaitheantais trasteorann agus seirbhísí iontaoibhe trasteorann a chur chun cinn san Eoraip.

Tá an Fhaireachlann oscailte do chách – gnólachtaí, daoine aonair agus riaracháin phoiblí, agus ionadaithe ó earnálacha éagsúla, chun comhroinnt eolais a chur chun cinn agus chun tionscnaimh nuálaíochta a fhorbairt.

Cé go bhfuil an leathanach seo dírithe ar idirbhearta gnólacht le gnólacht / gnólacht le tomhaltóir, tá roinnt cásanna úsáide suimiúla ann freisin i gcomhthéacs gnólacht le rialtas.