De eIDAS-verordening vergemakkelijkt veilige grensoverschrijdende transacties door een kader voor digitale identiteit en authenticatie vast te stellen. Het heeft tot doel vertrouwen te scheppen in elektronische interacties en naadloze digitale diensten in de EU te bevorderen.
De verordening betreffende elektronische identificatie en vertrouwensdiensten was een mijlpaal in de totstandbrenging van een voorspelbaar regelgevingskader. Het hoofddoel was vertrouwen te wekken in elektronische transacties over de grenzen heen en tegelijkertijd de doeltreffendheid van onlinediensten en e-handelsplatforms te vergroten. Deze verordening is specifiek gericht op aanbieders van elektronische identificatie (eID) en vertrouwensdiensten en heeft tot doel bestaande belemmeringen voor een naadloos gebruik van vertrouwensdiensten en eID in de EU-lidstaten weg te nemen.
Een van de centrale aspecten van de eIDAS-verordening was de invoering van wederzijdse erkenning voor door EU-landen afgegeven eID's, op voorwaarde dat deze voldoen aan de gespecificeerde regelgevingscriteria en naar behoren aan de Commissie zijn gemeld. Deze erkenning maakt veilige elektronische transacties mogelijk door ervoor te zorgen dat een in een lidstaat afgegeven eID in alle andere lidstaten geldig en erkend is. Met name wordt wederzijdse erkenning verplicht voor eID’s die aan bepaalde zekerheidsniveaus voldoen, waardoor grensoverschrijdende interacties worden gestroomlijnd en het vertrouwen in onlinediensten wordt versterkt.
De eIDAS-verordening voorziet in de interoperabiliteit van de nationale eID-regelingen tussen de EU-lidstaten. Dit vereist de ontwikkeling van een technologieneutraal kader dat geen specifieke technische oplossing voor eID-implementatie begunstigt. Er zijn procedurele en technische normen vastgesteld om de samenwerking tussen de EU-landen te vergemakkelijken, met als doel de naadloze uitwisseling van elektronische identificatiegegevens te waarborgen en een samenhangend digitaal ecosysteem in de hele EU te bevorderen.
Tegelijkertijd heeft eIDAS een gelijk speelveld gecreëerd voor een aantal betrouwbare diensten die onmisbaar zijn geworden in de huidige digitale waardeketens: Elektronische geregistreerde bezorgdiensten (ERDS). Deze zorgen voor een veilige en betrouwbare levering van elektronische berichten, gegevens of documenten en leveren bewijs van het tijdstip van verzending, ontvangst en inhoudsintegriteit.
Natuurlijke personen kunnen ook certificaten gebruiken voor elektronische handtekeningen en uitdrukkelijke toestemming. Net als elektronische zegels dienen deze certificaten om de integriteit en oorsprong van gegevens te verifiëren, waardoor ze bruikbaar zijn voor geautomatiseerde transacties. Bovendien biedt Electronic Time Stamping betrouwbare tijdstempels, die nuttig kunnen zijn voor juridische doeleinden, archivering en het behoud van gegevensintegriteit. Website-authenticatiecertificaten verifiëren verder de oorsprong van websites en zorgen voor veilige communicatie tussen de browser en de website.
Het begrip “gekwalificeerde” vertrouwensdiensten is ook opgenomen in de eIDAS-verordening. Deze diensten moeten voldoen aan de wettelijke vereisten en in alle EU-lidstaten worden erkend. In 2021 heeft de Commissie nieuwe gekwalificeerde vertrouwensdiensten voorgesteld voor elektronische archivering, elektronische grootboekenen het beheer van handtekeningen en zegels op afstand. Tegelijkertijd heeft eIDAS een Europese interne markt voor deze gekwalificeerde vertrouwensdiensten tot stand gebracht, die ervoor zorgt dat zij naadloos over de grenzen heen functioneren en dezelfde juridische status hebben als hun traditionele papieren equivalenten.
Overeenkomstig de eIDAS-verordening heeft de Commissie een reeks maatregelen vastgesteld omprocedurele regelingen, technische specificatiesen operationele vereisten voor elektronische identificatie en vertrouwensdiensten af te bakenen. Deze omvatten specificaties voor het EU-vertrouwensmerk, technischevereisten voor de zekerheidsniveaus van eID-middelen, formaten van vertrouwenslijsten, en procedures voor de kennisgeving van eID-regelingen. Dergelijke alomvattende richtsnoeren zijn van groot belang voor de bevordering van harmonisatie en interoperabiliteit tussen de diverse nationale eID-systemen binnen de EU.
Voordelen van eIDAS
Met eIDAS is de EU erin geslaagd de juiste grondslagen en een duidelijk rechtskader vast te stellen voor mensen, bedrijven en overheidsdiensten om veilig toegang te krijgen tot diensten en online transacties uit te voeren. De uitrol van eIDAS betekent immers meer veiligheid en meer gemak voor elke onlineactiviteit, zoals het indienen van belastingaangiften, het inschrijven aan een buitenlandse universiteit, het opzetten van een bedrijf in een andere lidstaat en het bieden op online aanbestedingen. In de toekomst zal het gebruik zich uitstrekken tot authenticatie van internetbetalingen en het op afstand openen van een bankrekening.
eIDAS levert voordelen op voor Europese bedrijven, burgers en overheidsdiensten. Download de onderstaande infographics om te ontdekken hoe eIDAS u kan helpen.
- eIDAS-oplossingen voor burgers (.pdf)
- eIDAS-oplossingen voor het MKB (.pdf)
- eIDAS-checklist voor bedrijven (.pdf)
Herziening van de eIDAS-verordening
Ondanks de voordelen ervan werd het eIDAS-kader geconfronteerd met uitdagingen, waaronder discrepanties tussen de lidstaten bij de ontwikkeling en interoperabiliteit van nationale stelsels voor elektronische identificatie. In juli 2020 opende de Commissie een raadpleging om feedback te verzamelen over factoren en belemmeringen voor de ontwikkeling en het gebruik van eID-vertrouwensdiensten in de EU.
De resultaten van de raadplegingomvatten inzichten van verschillende belanghebbenden, zoals bedrijven, academische instellingen, overheden en verenigingen. Zij behandelden onderwerpen als de aard van digitale identiteit, de behoefte aan meerdere digitale identiteiten, de uitbreiding van het gebruik van digitale identificatie tot de particuliere sector, de verbetering van het eIDAS-kader, de harmonisatie van certificeringen en beveiligingsvereisten, de uitbreiding van grensoverschrijdende kaders voor betrouwbare digitale identiteiten en de aanpak van juridische harmonisatiekwesties in verband met elektronische handtekeningen. Over het algemeen spraken de belanghebbenden hun steun uit voor maatregelen om de doeltreffendheid, toegankelijkheid en betrouwbaarheid van digitale identiteiten in heel Europa te verbeteren.
Om deze tekortkomingen aan te pakken, heeft de Commissie in 2021 een nieuweverordening tot vaststelling van een kader voor een Europese digitale identiteit en tot wijziging van de eIDAS-verordening voorgesteld.
Gerelateerde inhoud
Grote afbeelding