Earnáil talmhaíochta an Aontais a dhigitiú

Sna Treoirlínte Polaitiúla ón gCoimisiún Eorpach le haghaidh 2024-2029.pdf, leagtar béim ar an acmhainneacht sin trí thosaíocht a thabhairt do thacaíocht don slabhra luacha bia ina iomláine trí infheistíocht agus nuálaíocht ar fheirmeacha, comharchumainn, gnólachtaí agraibhia agus FBManna.

Conas atá earnáil na talmhaíochta á hathrú ó bhonn ag an digitiú?

Is féidir le teicneolaíochtaí digiteacha sa talmhaíocht feidhmíocht feirme a mhéadú trí inbhuanaitheacht, táirgiúlacht agus athléimneacht a fheabhsú, go háirithe trí theicneolaíochtaí Idirlíon na Rudaí Nithiúla (IoT), braiteoirí, anailísíocht sonraí (e.g. bunaithe ar an Intleacht Shaorga), agus córais tacaíochta cinntí, as a n-eascraíonn oibríochtaí feirmeoireachta níos saincheaptha agus níos beaichte.

Tá cuntas teiste ann maidir le hiarrachtaí Eorpacha chun comhtháthú teicneolaíochtaí digiteacha in earnáil talmhaíochta na hEorpa a chur chun cinn. Thacaigh an Coimisiún Eorpach le roinnt tionscadal taighde agus nuálaíochta (R&I) (e.g. ATLAS, DEMETER) chomh maith le gníomhaíochtaí cur in úsáid, amhail an Spás Coiteann Eorpach Sonraí Talmhaíochta, lena múnlaítear an digitiú i dtalmhaíocht an Aontais. 

Áirítear sa slabhra luacha talmhaíochta monaróirí, soláthraithe agraiceimiceacha, próiseálaithe bia, miondíoltóirí agus tomhaltóirí. Tríd an digitiú, baineann páirtithe leasmhara tairbhe as trédhearcacht níos fearr agus as próisis chuíchóirithe feadh an tslabhra luacha, le cumarsáid níos fearr, aistriú uathoibrithe sonraí, agus teicneolaíochtaí amhail blocshlabhra, rud a fhágann gur féidir táirgí a rianú. Thairis sin, is féidir le teicneolaíochtaí digiteacha éifeachtúlacht agus cost-éifeachtúlacht a mhéadú ag gach céim den slabhra luacha, rud a laghdaíonn ionchuir (amhail fuinneamh) agus astaíochtaí.

Is féidir le FBManna nuálacha agus gnólachtaí nuathionscanta teacht chun cinn agus bláthú, agus réitigh, smaointe agus peirspictíochtaí nua á gcur ar fáil acu maidir leis an éiceachóras agraibhia agus na dúshláin a bhaineann leis.

D’ainneoin an iliomad tairbhí, is féidir leis an digitiú bearnaí digiteacha a chruthú freisin, amhail idir feirmeoirí a bhfuil rochtain acu ar theicneolaíochtaí ceannródaíocha agus iad siúd nach bhfuil rochtain acu orthu. Is féidir tionchar a bheith ag iargúltacht, láimhdeachas gabháltas, scileanna agus aois feirmeoirí ar na deighiltí sin.

Cén fáth a bhfuil tábhacht le sonraí sa talmhaíocht?

Mar thoradh ar an úsáid mhéadaithe a bhaintear as feidhmchláir dhigiteacha sa talmhaíocht, tá méideanna níos mó sonraí ann, atá an-sonrach agus an-éagsúil. Áirítear talamh, barr, beostoc, sonraí agranamaíocha, sonraí aeráide, sonraí meaisín, sonraí airgeadais agus sonraí comhlíontachta i mbailiú sonraí talmhaíochta. D’fhéadfadh feirmeoirí a mheas go bhfuil roinnt sonraí pearsanta nó íogair, amhail sonraí maidir le bealaí tarracóirí nó tosca as a n-eascraíonn táirgeadh rathúil. D’fhéadfadh sé go mbreathnódh gnólachtaí talmhaíochta ar shonraí eile mar shonraí rúnda. Tá tábhacht eacnamaíoch ag baint le sonraí talmhaíochta, go háirithe má tá siad ar fáil do go leor feirmeacha, ní hamháin d’fheirmeoirí ach don slabhra luacha iomlán freisin, e.g. le haghaidh réamhaisnéis an mhargaidh, forbairt táirgí, agus árachas. Tá imní ar fheirmeoirí go bhféadfadh tríú páirtithe a gcuid sonraí a úsáid gan a dtoiliú nó a n-eolas. Tá sé ríthábhachtach rúin trádála a chosaint.

Tá sé ríthábhachtach, dá bhrí sin, coimircí a áirithiú maidir le comhroinnt sonraí, ceannasacht sonraí agus slándáil sonraí chun muinín a chothú agus gan forbairt bhreise agus glacadh na feirmeoireachta cliste a chur i mbaol.

Chun comhroinnt chothrom sonraí a éascú ar fud na n-earnálacha, ghlac an tAontas an Gníomh um Shonraí,a thiocfaidh i bhfeidhm in 2025. LeCód Iompair an Aontais.pdf maidir le comhroinnt sonraí talmhaíochta, arna bhunú ag grúpa comhlachas ó shlabhra agraibhia an Aontais, tugtar treoir maidir le húsáid sonraí talmhaíochta, go háirithe na cearta chun rochtain a fháil orthu agus iad a úsáid.

Sastraitéis Eorpachmaidir le Sonraí, d’fhógair an Coimisiún an Spás Coiteann Eorpach Sonraí Talmhaíochta (CEADS) chun comhroinnt iontaofa sonraí talmhaíochta a éascú idir páirtithe leasmhara príobháideacha (e.g. feirmeoirí, cuideachtaí innealra, soláthraithe seirbhísí sonraí) agus údaráis phoiblí. Leanann an cur chun feidhme cur chuige céim ar chéim, ag tosú le réamhbheart ‘AgridataSpace’,agus gníomhaíocht imscartha ina dhiaidh sin, a chistítear araon faoingClár don Eoraip Dhigiteach.  

Ar an iomlán, leagtar amach i roinnt beartas agus reachtaíochta de chuid an Aontais úsáid agus athúsáid sonraí atá ábhartha d’earnáil na talmhaíochta.

 

Conas is féidir linn borradh a chur faoin nuálaíocht dhigiteach sa talmhaíocht san Aontas Eorpach?

 

Rannchuidíonn roinnt clár de chuid an Aontais le borradh a chur faoi ghlacadh teicneolaíochtaí digiteacha nuálacha san agraibhia. Is sócmhainn é cur chuige straitéiseach i leith an chlársceidealaithe. Léirítear san fhíor thuas an chaoi a gcothaítear an uaillmhian sin ar leibhéal an Aontais: Comhlánaítear gníomhaíochtaí sa Taighde agus sa Nuálaíocht (T&F;N) le gníomhaíochtaí cur in úsáid chun a áirithiú go ndéanfar réitigh nuálacha a scálú lena dtabharfar chuig an margadh iad, agus chuig na húsáideoirí deiridh faoi seach. I measc na bpríomhghníomhaíochtaí arna gcistiú ag an Aontas tá roinnttionscadal de chuid Fís Eorpach.pdf,an chomhpháirtíocht Fís Eorpach.pdf  Talmhaíocht Sonraí, agus naSaoráidí Tástála agus Turgnamhaíochta Eorpacha(TEF) le haghaidh IS in Agraibhia.pdf , Moil Nuálaíochta Digití Eorpacha agus i réimse imscaradh an Chomhspáis Sonraí Talmhaíochta Eorpaigh. Soláthraíonn cláir agus beartais chomhlántacha eile, e.g. tacaíocht d’fhothú acmhainneachta úsáideoirí deiridh, e.g. do na feirmeoirí faoin gComhbheartas Talmhaíochta.

Buntáistí agus dúshláin na dteicneolaíochtaí digiteacha agus sonraí sa talmhaíocht

Is féidir roinnt buntáistí a bheith ag baint le húsáid teicneolaíochtaí digiteacha sa talmhaíocht:

• Barrfheabhsú táirgeachta: Is féidir leis an digitiú tacú le feirmeoirí cinntí níos fearr a dhéanamh, oibríochtaí a bharrfheabhsú, agus táirgiúlacht a mhéadú, rud a mbeidh brabúis níos airde agus earnáil talmhaíochta níos inbhuanaithe mar thoradh air. Le teicneolaíochtaí feirmeoireachta beachta, laghdaítear ionchuir agus costais táirgthe agus lorg comhshaoil gníomhaíochtaí talmhaíochta, trí úsáid acmhainní a bharrfheabhsú, agus trí dhramhaíl a laghdú.

• Leas ainmhithe feabhsaithe: Is féidir le feidhmchláir dhigiteacha leas ainmhithe a mhéadú, e.g. trí dhálaí sláinte a rianú (féach Fíor 1).

• Dálaí oibre méadaithe: Le huathoibriú agus barrfheabhsú trí theicneolaíochtaí digiteacha, lena n-áirítear róbataic, laghdaítear ualach oibre fisiciúil agus meabhrach na bhfeirmeoirí, rud a fhágann go mbíonn dálaí oibre níos fearr ann.

• Trédhearcacht mhéadaithe: Le teicneolaíochtaí digiteacha sonracha, amhail blocshlabhra, cuirtear feabhas ar inrianaitheacht agus trédhearcacht táirgí talmhaíochta sa slabhra luacha, rud a chuireann ar chumas tomhaltóirí roghanna níos eolaí a dhéanamh. 

• Iomaíochas méadaithe: Cuidíonn an digitiú le hearnáil talmhaíochta na hEorpa leanúint de bheith iomaíoch ar fud an domhain trí réitigh nuálacha a chur ar fáil agus trí dheiseanna nua gnó a chruthú do na gníomhaithe uile feadh an tslabhra luacha.

D’ainneoin na dtairbhí, tá dúshláin fós ann:

• Easpa feasachta agus scileanna: D’fhéadfadh sé nach mbeadh go leor feirmeoirí ar an eolas faoi na tairbhí a d’fhéadfadh a bheith ag baint leis an digitiú agus d’fhéadfadh sé nach mbeadh na scileanna ná na hacmhainní is gá acu chun teicneolaíochtaí nua a úsáid. 

• Deighiltí digiteacha: Tá go leor ceantair thuaithe fós gan rochtain iontaofa inacmhainne ar an idirlíon, rud a chuireann bac ar ghlacadh teicneolaíochtaí digiteacha, rud atá ar cheann de na príomhthosca a spreagann ‘deighiltí digiteacha’ idir feirmeoirí.

• Easpa cost-éifeachtúlachta: D’fhéadfadh an costas a bhaineann le teicneolaíochtaí digiteacha áirithe a chur chun feidhme a bheith níos airde ná na tairbhí a d’fhéadfadh a bheith ann, go háirithe d’fheirmeoirí ar mhionscála. 

• An gá atá le muinín i gcomhroinnt sonraí: D’fhéadfadh ábhair imní maidir le príobháideachas sonraí agus úinéireacht i measc feirmeoirí bac a chur ar chomhroinnt sonraí idir gníomhaithe éagsúla in earnáil na talmhaíochta.

• Easnamh san idir-inoibritheacht: Easpa idir-inoibritheachta idir córais éagsúla, toisc go bhféadfadh sé nach mbeadh go leor feidhmchlár digiteach nó meaisíní digiteacha ó bhrandaí éagsúla comhoiriúnach, rud a d’fhágfadh go mbeadh sé deacair sonraí a chomhroinnt agus sonraí a chomhtháthú.

Chun a áirithiú go mbeidh an digitiú cuimsitheach agus inrochtana do chách, ní mór do lucht ceaptha beartas, ceannairí tionscail agus soláthraithe teicneolaíochta oibriú le chéile chun tairbhí an digitithe a chur chun cinn go trédhearcach agus chun tacú le feirmeoirí le hoiliúint, acmhainní agus dreasachtaí chun teicneolaíochtaí nua a ghlacadh. Tríd an méid sin a dhéanamh, is féidir le hearnáil talmhaíochta na hEorpa tairbhí na ré digití a uasmhéadú, inbhuanaitheacht agus brabúsacht a fheabhsú agus aghaidh á tabhairt ag an am céanna ar shaincheisteanna práinneacha amhail slándáil bia agus an t-athrú aeráide.